Wat is burn-out?

Burn-out is het gevoel dat je helemaal op bent. De batterij is leeg en het lukt je niet meer om op te laden. Burn-out ontstaat meestal na een lange periode van stress. Spanning door hoge werkdruk, spanningen thuis of een combinatie van die twee. Het evenwicht tussen je draagkracht en je draaglast is verstoord met extreme vermoeidheid tot gevolg

Ernstige vermoeidheid is vaak het resultaat van een opeenstapeling van stressvolle situaties thuis en op het werk. Een beetje stress of spanning kan helpen om het beste uit jezelf te halen. Maar als je geen momenten meer kunt vinden om te ontspannen raak je overbelast.

Burn-out komt vaak voor bij mensen die de lat hoog leggen en veel verantwoordelijkheid op zich nemen. Je gaat door waar anderen pauze zouden nemen en steekt veel energie in je werk. Ook in je privésituatie heb je het gevoel veel te moeten. Er blijft er nauwelijks tijd over voor jezelf, waardoor je energiereserves opraken.

Als je een burn-out hebt, ben je snel geïrriteerd, prikkelbaar of boos en is het moeilijk je te concentreren. Mensen met burn-out klachten geven vaak aan dat ze gespannen en onrustig zijn en dat ze werk en andere verplichtingen niet meer aankunnen. Huilbuien, besluiteloosheid en concentratieproblemen komen veel voor. Je hebt het gevoel dat je faalt, bent moe en somber en ziet als een berg op tegen je werk.

Slecht in slaap komen, of vroeg wakker worden en niet kunnen stoppen met piekeren zijn veel gehoorde klachten. Lichamelijk kan burn-out zich op verschillende manieren uiten. Denk bijvoorbeeld aan: hoofdpijn, rugpijn, nekpijn, maagklachten, bloeddruk, pijn op de borst, hartkloppingen, duizeligheid, misselijkheid en benauwdheid (hyperventilatie).

Een burn-out is geen officiële diagnose volgens de DSM. Vaak wordt een burn-out geclassificeerd als een 'ongedifferentieerde somatoforme stoornis'.

Behandeling bij burn-out

In de behandeling van een burn-out gaan we de samenhang tussen je klachten, de (werk)situatie en je persoonlijkheid in kaart brengen.

Het doel van mijn aanpak is je bewust te maken van jouw specifieke bronnen van stress en je te leren daar anders mee om te gaan. Zo kun je teveel aan spanning of een burn-out in de toekomst voorkomen. Aan de hand van gestructureerde schrijfopdrachten en praktische oefeningen, onderzoek je gedachten die er toe bijdragen dat je over je grenzen heen gaat. Je krijgt instrumenten aangereikt om stressvolle situaties actief en effectief aan te pakken.

Wat is een zelfbeeld?

Meestal heb je wel een beeld van de mensen om je heen. Je vindt iemand saai of juist heel origineel, je vindt iemand betrouwbaar of juist een beetje stiekum. Hoe je over iemand anders denkt bepaalt voor een groot deel hoe jij met die ander omgaat. Als je iemand stiekem vindt, zul je diegene niet zo snel je geheimen vertellen.

Zo werkt het ook bij het beeld wat je van jezelf hebt; je zelfbeeld. Het beeld wat je van jezelf hebt is belangrijk, want het bepaalt voor een groot deel hoe je doet en hoe je je voelt over jezelf. Als je jezelf bijvoorbeeld saai vindt, zul je niet zo snel op de voorgrond treden. Als je jezelf dom vindt, zul je je niet zo snel inschrijven op de universiteit.

Het is dan ook best belangrijk om te weten of het beeld wat je over jezelf hebt, een beetje klopt. Als het beeld wat jij over jezelf namelijk niet zo goed klopt, kun je kansen mislopen. Bijvoorbeeld als je je dommer voordoet dan je bent. Of jezelf overbelasten als je jezelf overschat ierdoor ben je geneigd veel teveel hooi op je vork te nemen, waardoor je al snel overbelast raakt. Het is dus nogal belangrijk om een goed beeld over jezelf te hebben, dat geeft je meer mogelijkheden om je leven zo goed mogelijk in te richten naar wat je kunt.

Hoe ontstaat een negatief zelfbeeld

Hoe kom je eraan en hoe kom je eraf? die twee vragen worden meestal in een adem gesteld. Veel mensen willen weten hoe het komt dat zij zo negatief over zichzelf denken. Ze gaan ervan uit dat je de oorzaak moet weten om je zelfbeeld te kunnen verbeteren. Dat is echter niet per se nodig. Het kan wel helpen om enig inzicht te krijgen.

In ieders levensloop zijn er meerdere factoren die hun steentje bijdragen aan de aard van het zelfbeeld. Hoe die precies in elkaar grijpen is meestal onduidelijk. Meestal is er sprake van verschillende combinaties van factoren zoals aanleg, het gezin, de omgeving, normen en waarden maar ook overlevingsstrategieën die je hebt geleerd. Het is dus een combinatie van wat al vast ligt in de genen en wat je later hebt aangeleerd.

Een zelfbeeld zit uiteindelijk in je hoofd. Allerlei ervaringen die je hebt opgedaan, en je beoordeling daarover slaan zich uiteindelijk op in je geheugen. Als het veel negatieve ervaringen en/of beoordelingen zijn, creëer je een negatief zelfbeeld

Gevolgen van een negatief zelfbeeld

Mensen met een negatief zelfbeeld komen steeds maar weer uit op een negatieve conclusie over zichzelf. Het is meer dan een vluchtige gedachte, het is een vast overtuiging. Een negatief zelfbeeld draag je altijd bij je en heeft invloed op vele aspecten van je leven. Het grootste gedeelte van de dag ben je je daar niet bewust van, maar ondertussen doet het wel zijn werk. Gevolgen van een negatief zelfbeeld zijn: sombere stemming, jezelf bekritiseren, minder ondernemen, minder moed om nieuwe dingen aan te pakken, niet voor jezelf opkomen, je emoties opkroppen.

Hoe overwin je een negatief zelfbeeld

ik kom maar direct met het minder prettige nieuws: het is niet gemakkelijk om een negatief zelfbeeld positiever te maken. Een negatief zelfbeeld draag je vaak al heel lang met je mee. Je bent er in de loop van je leven steeds sterker in gaan geloven en je bent je er meer naar gaan gedragen. Het ligt dus stevig verankerd en kan aanvoelen als een lastige maar vertrouwde vriend waar je niet zo gemakkelijk afscheid van neemt.

Ik heb ook goed nieuws: het is wel te doen. Het kost tijd, maar als je het systematisch aanpakt, kun je een positiever zelfbeeld opbouwen. In de behandeling van een negatief zelfbeeld worden verschillende elementen uit de cognitieve therapie toegepast. Je gaat de manier waarop je naar jezelf kijkt veranderen en daarnaast afscheid nemen van gedragingen die je negatieve zelfbeeld in stand houden. Het doel is een realistisch zelfbeeld te ontwikkelen.

Eetstoornis, eetprobleem of gewichtsprobleem? De termen eetstoornis en eetprobleem worden vaak door elkaar gebruikt en eigenlijk onterecht over één kam geschoren. Maar wat is nu precies het onderscheid?

Eetstoornissen

Een eetstoornis is een ernstige en ingewikkelde psychiatrische ziekte. Kenmerkend voor eetstoornissen is de grote angst om dik te worden en het gestoorde eetgedrag. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: Anorexia Nervosa, Boulimia Nervosa, Eetbuistoornis en Eetstoornis Niet Anderszins Omschreven.

Een eetstoornis ontwikkelt zich dusdanig dat iemand uiteindelijk op meerdere vlakken vastloopt. De stoornis heeft namelijk zeer ernstige lichamelijke, psychische en sociale gevolgen. Als je een eetstoornis hebt wordt gespecialiseerde hulpverlening aangeraden. Het genezingsproces neemt vaak een langere periode in beslag.

Eetproblemen

Bij een eetprobleem zijn de klachten milder (en voldoen niet aan de diagnostische criteria van een eetstoornis). De consequenties voor het psychische en sociale leven kunnen wel belemmerend en beperkend zijn, maar niet per definitie alles ontwrichtend. De risico’s op het lichamelijk vlak kunnen net als bij eetstoornissen wel gevaarlijk zijn. Zeker als er ook sprak is van een gewichtsprobleem als obesitas (zwaarlijvigheid).

Behandelaanbod: eetbuien, overgewicht en obesitas

In mijn praktijk bied ik behandeling van eetproblemen. Ik heb me gespecialiseerd in de behandeling van problemen met eetbuien, met en zonder compensatie-activiteiten. Als je een eetstoornis hebt, verwijs ik je voor goede therapie.

Wat zijn je klachten?

Je gewicht en je uiterlijk spelen een te grote rol in je leven. Je piekert steeds over wat je wel en niet mag eten. Je hebt vaak het gevoel dat je dik bent en voelt je onzeker over jezelf en je lichaam. Daarnaast heb je regelmatig eetbuien en heb je het gevoel dat je niet genoeg controle hebt over wat je eet. Misschien probeer je het effect van eetbuien te compenseren door te braken, te laxeren, te lijnen of extreem te sporten. Het kan ook zijn dat je regelmatig eetbuien hebt zonder dat je de drang hebt om gewichtstoename te compenseren. Als gevolg hiervan kun je gewichtsproblemen ontwikkelen.

Behandeling bij eetbuien

Doel van mijn aanpak is het ontwikkelen van een regelmatig en gevarieerd eetpatroon zonder eetbuien. Je brengt structuur aan in je eetpatroon. Door regelmatig te eten zul al een stuk minder eetbuien hebben. Als je compenseert (braken, laxeren, lijnen, extreem sporten) is het belangrijk dat je daar zo snel mogelijk mee stopt omdat dit je eetprobleem in stand houdt. Je leert hoe je kunt omgaan met eetbuidrang: wat jij kunt doen als je toch eetbuidrang hebt, zodat je eetbuien kunt voorkomen. Ook onderzoek je de ideeen die je over eten en gewicht hebt. Er is verder aandacht voor je zelfwaardering en het verbeteren van je lichaamsbeeld. Door een succesvolle behandling ontstaat er meer stabiliteit in je eetpatroon, voel je je zelfverzekerder en krijg je weer meer ruimte voor andere dingen in het leven.

Wat is een paniekaanval?

Een paniekaanval is een snel opkomende, heftige angst die je zomaar lijkt te overvallen. Je hart slaat op hol, je krijgt een droge keel, zweethanden en je voelt je misselijk en licht in het hoofd. Alles lijkt ineens heel onwerkelijk en je wordt bang. Je bent bang om de controle te verliezen, om gek te worden of misschien wel dood te gaan. Paniekaanvallen zijn heel intens en erg beangstigend. Zo beangstigend dat je een sterke angst voor de angst ontwikkelt.

Behandeling bij paniekaanvallen

Als je een paniekaanval hebt gehad, kun je de neiging krijgen om situaties waar je een nieuwe aanval verwacht zoveel mogelijk uit de weg te gaan. Bijvoorbeeld de snelweg, de supermarkt, plekken waar het druk is of waar je moeilijk weg kan. Het vermijden van plaatsen uit angst voor een paniekaanval heet agorafobie. Het wordt ook wel straatvrees genoemd. Op de korte termijn lijkt het een goede strategie om die spannende situaties uit de weg te gaan. Je voorkomt ermee dat je in paniek raakt. Op de lange termijn werkt het averechts. Je gaat steeds meer situaties uit de weg uit angst voor paniek, waardoor je bewegingsvrijheid steeds verder beperkt wordt.

Veel mensen hebben wel eens een paniekaanval meegemaakt. Er is sprake van een paniekstoornis als de angst voor paniekaanvallen je leven gaat beheersen. Als die angst voor paniek resulteert in het vermijden van plaatsen (vaak drukke locaties zoals supermarkten of openbaar vervoer) of situaties (autorijden) is er sprake van paniekstoornis met agorafobie.

Wat kun je aan een paniekaanval doen

Als je merkt dat de angst voor paniekaanvallen een steeds grotere rol gaat spelen in je leven en je steeds meer situaties uit de weg gaat uit angst voor paniek is het belangrijk om in te grijpen. Blijf moeilijke situaties opzoeken. Zo geef je jezelf de kans om te ervaren dat je angstige gedachten (ik ga flauwvallen…) niet uitkomen. Waardoor je angst minder wordt. Het kan zijn dat je hier professionele hulp bij nodig hebt.

Paniekklachten zijn goed te behandelen. Een succesvolle behandeling geeft inzicht in hoe paniekaanvallen verlopen. Je leert de gedachten die je angstig maken herkennen en onderzoekt hoe reëel deze zijn. Door stap voor stap lastige situaties op te zoeken en te onderzoeken of de angstige verwachtingen uitkomen, zul je er steeds meer vertrouwen in krijgen dat paniekaanvallen ongevaarlijk zijn en dat je geen situaties uit de weg hoeft te gaan uit angst voor paniek.